لایحه جدید قانون آب تدوین می گردد - وبلاگ مستر

به گزارش وبلاگ مستر، رضا اردکانیان، وزیر نیرو در گفت و گوی ویژه خبری درباره اجرای طرحی که قادر به پایش منابع آبی در کشور باشد، گفت: نه تنها منطقه خشک و نیمه خشک ما که حتی نقاط پرآب جهان هم برنامه ریزی های آبی و مدیریت منابع آبی شان قائدتا باید مبتنی بر یک طرح جامع باشد.

وی اضافه کرد: طرح جامع از سال های گذشته داشتیم، قانون جامعی هم داریم که با عنوان قانون توزیع عادلانه آب چهل سال از عمر آن می گذرد.

اردکانیان گفت: توجه به کاهش بارها در کشور ضروری است برای نه امروز که سال ها و دهه های پیش رو فکر جدیدی مبتنی بر شرایط کنیم و به همین خاطر کاری را در همین دولت با مشارکت در ابتدا سازمان های داخل دولت همچنین پژوهشگران و دستگاه های مختلف با موضوع آب ، دانشگاه ها و مراکز پژوهش های مجلس آغاز کردیم.

وی اضافه کرد: در صددیم سال جاری لایحه جدیدی برای قانون جامع آب که بیشتر مبتنی بر بهره برداری پایدار و حفاظت از منابع است تدوین کنیم و یک کار وسیعی را هم در بهنگام کردن داده های آبی انجام دهیم که برنامه ریزی ها عمدتا مبتنی بر داده های صحیح و دقیق باشد.

وزیر نیرو گفت: متناسب با شرایط، یک اصلاح ساختار هم در مدیریت آب کشور داریم که بخشی از آن اجرا شده که یکپارچه سازی شرکت های آب و فاضلاب شهری و روستایی در استان ها بوده که با تجمیع منابع فنی، مالی و انسانی به اجرای طرح ها سرعت داده شده است.

وی توضیح داد: در ستاد آب کشور هم در صدد چابک سازی هستیم به نحوی که ستاد چابک تری مبتنی بر مدیریت حوضه های آبریز را در همین دولت سامان داده و یک ریل گذاری مناسب تری برای مدیریت آب کشور در سال های پیش رو داشته باشیم.

اردکانیان درباره امکان مونیتورینگ منابع و مصارف در بخش آب در مناطق مختلف کشور و برنامه ریزی مالی بر این اساس گفت: طبیعتا در آب با آن درجه که در برق می توانیم سیستم پایش داشته باشیم ، این امکان وجود ندارد اما عمده ترین کار در این زمینه که سرمایه گذاری ها و توسعه بر اساس منابع آبی و ظرفیت های اکوسیستم هر منطقه، در صورتی است که یک طرح آمایش سرزمین مصوب داشته باشیم.

وی گفت: آخرین وعده ای که همکاران ما در سازمان برنامه و بودجه داده اند بالاخره سال جاری بعد از 40 سال دارای چنین طرحی خواهیم بود اما ما منتظر این طرح در چنین سطحی نبودیم که بسیار کار ضروری و خوبی است و به این وعده وفا خواهد شد.

وی گفت: برنامه های سازگاری با کم آبی هر استان را بر اساس مصوبه هیات دولت در دستور کار داریم که تا به امروز برنامه های سازگاری با کم آبی در 10 استان مصوب شده و این بدان معناست که در اینها شرایط منابع و مصارف تعیین است که مورد توافق دستگاه های مسوول وزارت نیرو، وزارت جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست، وزارت صمت، وزارت کشور و صنوف مرتبط با بهره برداری از آب است .

اردکانیان گفت: برنامه ما این است که تا انتها سال جاری برنامه های سازگاری با کم آبی تمام استان ها را به تصویب برسانیم.

وی گفت: اگر طرح آمایش سرزمین هم مصوب و ابلاغ شد هر گونه سازگاری بین این برنامه و طرح آمایش را انجام خواهیم داد و عمده سعی ما این است که برای سال 1400 به بعد بر اساس تصویر دقیق تری از منابع و مصارف برنامه ریزهای توسعه ای آب محور بتواند صورت گیرد.

وزیر نیرو همچنین توضیح داد: محصولات غذایی ما در کشور در سال 92 حدودا 97 میلیون تن بوده و اکنون به 125 میلیون تن رسیده و 30 درصد در این مدت رشد داشتیم.

رضا اردکانیان گفت: ارزش مواد غذایی بیشتر شده و 80 درصد این ارزش را در داخل فراوری می کنیم که یکی از اصلی ترین نهاده ها آب است. حاکی از این است که با سدسازی و احداث شبکه ها، ظرفیت آب قابل تنظیم را افزایش دهیم.

وی گفت: کشور بویژه در 4 دهه اخیر کار بسیار بزرگی را در تامین مواد غذایی انجام داده و اکنون پنجمین کشور دنیا بعد از چین، هند، آمریکا و پاکستان از حیث برخورداری از کشت آبی هستیم و این حاکی از آن است که سرمایه گذاری قائل ملاحظه ای در اقلیم خشک و نیمه خشک ما اجرا شده برای این که بتوانیم از زمین و همین آب کمی که در اختیار ما قرار می گیرد استفاده حداکثری کنیم.

وی با اشاره به برخورداری کشور در تنوع مسائل آب های مرزی و مشترک گفت: حدود 48 رودخانه مرزی چه جاری در مرز و چه با سرچشمه گیری از داخل کشور و یا کشور همسایه داریم که کشور با همین منابع آبی و حقابه های معتبر تا 4 دهه پیش فقط یک سد مرزی داشت و کار استیفای حقوق ملی کشور و آبادانی مناطق مرزی در دستور کار و برنامه قرار گرفته و تا دولت یازدهم 28 سد مرزی با ظرفیت تنظیم سالانه 3.2 میلیارد متر مکعب آب ساخته شده که از ابتدای دولت یازدهم تا به امروز 24 سد مرزی با ظرفیت تنظیم 2.5 میلیارد متر مکعب اضافه کردیم.

وزیر نیرو با اشاره به اهمیت امنیت غذایی بویژه در شرایط کرونایی گفت: این باعث شد الگوهای کشت و آبیاری مناسبی داشته باشیم، سال 92، 8 هزار هکتار کشت گلخانه ای داشتم که اکنون به 18 هزار هکتار رسیده است.

وی همچنین از بهره برداری 330 هزار هکتار شبکه های اصلی آبیاری و زهکشی از ابتدای فعالیت دولت یازدهم تا به امروز اطلاع داد و گفت: در پایاب سدها چهار نوع شبکه اعم از درجه های یک تا چهار ضروری است که آب را به گیاه برسد. وزیر نیرو گفت: به این میزان شبکه تا انتها دولت، چند 10 هزار شبکه دیگر اضافه خواهد شد، احداث کردیم و خواهیم کرد.

وی اضافه کرد : طبق آخرین آمار، شبکه های فرعی 54 هزار هکتار اراضی فقط در این دولت کامل شده و حدود 50 هزار هکتار دیگر تا انتها سال افتتاح خواهد شد.

وزیر نیرو همچنین گفت: درست است که یک وزارتخانه ای به حکم قانون مسئول حوزه آب است و باید پاسخگو باشد اما در ذات خود، یک موضوع بین بخشی است و عنوان کامل تر و واقعی تر وزیر آب این است که دبیرکل آب باشد.

اردکانیان گفت: بهره وری در آب مستلزم درک این معناست و یک کار هماهنگ بین بخشی باید شکل بگیرد و اساس آن هم داشتن یک طرح آمایش سرزمین مصوب است.

وی اضافه کرد: استان اصفهان که هم اینک الگوی کشت مصوب دارد می تواند به عنوان یک پایلوت برای کشور در استفاده صحیح از منابع زیست محیطی، آب، خاک و مقتضیات زیست محیطی باشد و دیگر استان ها هم به فراخور استفاده نمایند و ما به هر میزان سطح همکاری بین سازمانی را افزایش دهیم به نفع مردم و جامعه است.

وی درباره تراز منفی ذخایر آب زیرزمینی هم گفت: 5.6 میلیون متر بیلان ما از سفره های زیرزمینی منفی است. یک رخ داده و با فرونشست زمین در بعضی از دشت ها روبرو هستیم، باید چاره ای اندیشیده شود که آغاز هم شده است. با بارش های خوب یکی دو سال اخیر و مراقبت های به عمل آمده، این بیلان منفی در یک سال گذشته 1.1 میلیارد متر مکعب کاهش یافته است.

وی در این زمینه از امضای توافقی با شهردار تهران در روزهای پیش رو اطلاع داد، به این معنا که هر سال حدود 200 میلیون متر مکعب آب زیرزمینی که آب با کیفیتی است و با تصفیه آن، بخشی به مصرف شرب می رسد برای فضای سبز استفاده می شد، برنامه ریزی شده تا از فاضلاب تصفیه شده به این منظور در اختیار شهرداری تهران قرار گیرد و از چاه ها اشتباه نشود و به کاهش بیلان منفی سفره یاری کنیم. با توجه به الگو بودن تهران، انتظار می رود این حرکت در سطح کشور توسعه یابد.

او گفت: طرح تعادل بخشی به منابع آب زیرزمینی هم با جدیت دنبال می شود؛ استان های زیادی هستند که در اجرای قانون، چاه های غیرمجاز خود را بسته اند. برای تشویق این ها درصدی از یاریی که به سفره نموده اند به بخش صنعت تخصیص شده و برای معیشت اینها باید فکری شود. این تخصیص در اختیار استانداران قرار گرفته که در قالب ضوابط موجود بتوانند به صنعت و صنایع کشاورزی تخصیص دهند.

وزیر نیرو در عین حال گفت: درست است که سال جاری هنوز 7 تا 8 درصد نسبت به سال آبی گذشته کاهش بارش داریم اما به نسبت بلندمدت، 27، 28 درصد افزایش بارش داشتیم و 50 تالاب با رهاسازی حقابه ها احیا شده اند.

او اظهار کرد: من گاهی با همکاران شوخی می کردم و می گفتم که اگر روزی دولت به ما بگوید که حتما می خواهیم وزارت نیرو را با یک دستگاهی و وزارت خانه دیگری ادغام کنیم ولی انتخاب با ما باشد من می گویم با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ادغام کنید چون برای انتقال این پیغام های فرهنگی و ارشاد احتیاج از طریق ارتباطی است و هیچ دستگاهی به اندازه وزارت نیرو این سطح وسیع ارتباط با مردم را در آب و برق، شهری و روستایی و تمام اقشار مردمی فارغ از سطح درآمدی و تسهیلات ندارد و این امتیاز بزرگی برای ماست.

وی با بیان این که رضایت مردم هر چند نسبی و کم سرمایه ارزشمندی است گفت: سعی ما بر این است که با فراهم کردن این خدمت دیده نشویم.

وی با اشاره به رشد متوسط 7 درصدی پیک مصرف برق در طول 40 سال گذشته اظهار کرد: درست است که اول انقلاب 7000 مگاوات ظرفیت نصب شده داشتیم و اکنون این میزان به 83 هزار مگاوات رسیده و 12 برابر شده و جمعیت ما 2.3 برابر شده اما رشد اوج بار ما 16 برابر شده و این حاکی از یک نوع عدم سلامت است. به این معنا که در سال در 200، 300 ساعتی که فصل گرم است مصرف خیلی زیاد می شود و می تواند این مقدار نباشد.

وی اضافه کرد: ما از 58 هزار و 260 مگاواتی که اوج بار ما در 31 شهریور بود، 23 هزار مگاوات میزان مصرف دستگاه های سرمایشی و 70 درصد مربوط به بخش خانگی بود.

وزیر نیرو گفت: در 15 سال گذشته هدف این بوده که حدود 10 میلیارد دلار در بخش برق سرمایه گذاری داشته باشیم که 65 درصد(6.5 میلیارد دلار) آن با استفاده از منابع بخش خصوصی، حساب ذخیره ارزی، تسهیلات بانکی و صندوق توسعه ملی در دولت تدبیر و امید اجرا شده است.

اردکانیان اضافه کرد: نتیجه این کار آن شده که 11 ماه دیگر با انتها دولت، می گوییم که 20 هزار و 200 مگاوات نیروگاه جدید در این 8 سال وارد مدار شده است که به طور متوسط سالی 2500 مگاوات می شود.

وی گفت: در قالب پویش #هرهفته-الف-ب-ایران، حدود 70 درصد طرح هایی که افتتاح می شود از نظر سرمایه گذاری در بخش فراوری برق بوده است.

اردکانیان ادامه داد: ما توانستیم بر خلاف روال 10 سال گذشته که اوج بار ما نسبت به سال قبل ، 5.2 درصد افزایش داشت و ما را مجبور می کرد چند هزار مگاوات نیروگاه برای عبور از قله احداث کنیم، در سال 97 اوج بار را به سه درصد و پارسال و سال جاری به یک درصد رساندیم.

وزیر نیرو با بیان این که فرایند سرمایه گذاری کاهنده نبوده است، گفت: 6 سال متوالی است که ما شاگرد اول صادرات خدمات فنی و مهندسی کشور هستیم، درست است که رقم کاهش یافته است. سال 90 صادرات در این بخش، 4.2 میلیارد دلار بوده و سال 94، خدمات فنی و مهندسی آب و برق همان خدمات فنی و مهندسی کشور بوده که 2.4 میلیارد بود و این عمدتا به چیزی حدود 2 میلیارد دلاری قراردادی که با عراق برای ساخت نیروگاه برمی شود.

اردکانیان گفت: اکنون، 50 درصد برق عراق را عملا با صادرات گاز و نیروگاه هایی که ساختیم و برقی که صادر می شود، فراوری می کنیم. وی اضافه کرد: به دلیل این فرایند، بعدها به پایین آمده، سال 97 هم این گونه بود اما در سال 98 به 534 میلیارد دلار رسیده است.

اردکانیان گفت: در کشورهای مختلف، 2000 شرکت در عرصه برق و حدود 1800 شرکت در عرصه آب فعال هستند و امید است بتوان این کار را توسعه داد.