با خواص بارهنگ، گیاه معجزه گر آشنا شوید - وبلاگ مستر

به گزارش وبلاگ مستر، بارهنگ یا بارتنگ که در کتاب های طب سنتی قدیم از آن به نام لسان الحمل (زبان گوسفند) یاد شده است، گیاهی است علفی، چندساله، بدون ساقه، به ارتفاع 10 تا 70 سانتی متر با برگ های پهن و گسترده و دمبرگ های بلند که دارای خواص چشمگیری است.

به گزارش وبلاگ مستر به نقل از دلگرم ، پهنک برگ گیاه بارهنگ شبیه زبان گوسفند است و 3 تا 7 رگبرگ طولی مشخص دارد.

طبع این گیاه، سرد و خشک است.

همه بخش های گیاه بارهنگ شامل برگ و ریشه و دانه آن، مصارف دارویی دارد؛ اما، برگ و ریشه آن را بیشتر به صورت استعمال خارجی و تخم بارهنگ را بیشتر به صورت مصارف داخلی استفاده می کنند.

ترکیبات مهم بارهنگ

این ترکیبات عبارت هستند از: ایریدوئید گلوکزید از جمله آکوبین(رینانتین). موسیلاژ به میزان حدود 5/6 درصد که حاوی دست کم چهار پلی ساکارید می باشد.تانن ها، کومارین از جمله آسکولتین، فلاونوئید از جمله آپی ژنین، اسید سیلی سیک به میزان دست کم یک درصد و املاح روی و پتاسیم.

در ترکیبات شیمیایی گیاه بارهنگ، گلیکوزیدی به نام اوکوبین و موادی همچون پلانتاژین و ساپونین وجود دارد همچنین در تخم بارهنگ، مقدار زیادی مواد گلوتینی، اسید پلانتئونولیک، اسید سوکسینیک، آدنین، کولین، اکوبین و هولوزید پلانتئوز وجود دارد و نیز تخم بارهنگ حدود 10 درصد مواد روغنی دارد، روغن بارهنگ زردرنگ است و بویی مطبوع و طعمی شبیه روغن گردو دارد.

برخی از خواص بارهنگ

تقویت کننده قوای فکری و جنسی است.

درمان کننده فراموشی است و ضعف ذهنی را از بین می برد.

اثر قابض و نرم کنندگی دارد و به عنوان تب بر، تصفیه کننده خون، آرام کننده و رافع تحریکات مجاری تنفسی و ادراری مطرح است.

برگ های تازه بارهنگ، خواص ضدباکتریایی قوی دارد؛ به همین جهت، برای التیام زخم ها، جراحت ها و سطوح ملتهب و آزرده بدن مورد استفاده قرار می گیرد.پانسمان زخم ها با پخته برگ تازه بارهنگ نیز در بهبود آن ها اثر تسریع کنندگی دارد.

جوشانده برگ بارهنگ همراه با گُل های اکلیل الملک (یونجه باغی زرد) و گل گندم، به صورت مایع شستشوی چشم، در برطرف ورم ملتحمه بسیار مۆثر است، برای تهیه این محلول، 10 گرم برگ بارهنگ را به همراه مقدار کمی از دو گُل یادشده در 150 گرم آب جوش، دم می کنند.

برای درمان بیماری های ریوی، برگ تمیز و شسته شده بارهنگ را روی پارچه تمیزی پهن می کنند تا خشک شود سپس آن را خرد می کنند و شیره آن را می گیرند و هم وزن آن، عسل اضافه کرده به مدت 20 دقیقه، دم می کنند. مصرف این دم کرده برای بیماری های ریوی بسیار مفید است.

برای جلوگیری از خونریزی بواسیر و زیادی خون عادت ماهانه، از جوشانده بارهنگ استفاده کنید.

برای درمان زگیل، ضماد برگ تازه بارهنگ را روی آن بگذارید.

برای برطرف یبوست، دانه بارهنگ را 3 ساعت در آب سرد خیسانده و سپس حرارت بدهید و با نبات مخلوط کرده و میل نمایید.

جوشانده تخم بارهنگ در برطرف التهابات دستگاه ادراری به ویژه در صورت وجود خون در ادرار، مۆثر است و نیز غرغره عصاره بارهنگ در بهبود ورم لوزه ها و خون ریزی لثه، موثر است، مضمضه کردن دم کرده ریشه یا آب برگ بارهنگ برای کاهش ورم مخاط دهان و تسکین درد دندان، توصیه می شود. برای تهیه جوشانده ریشه یا برگ بارهنگ، 80 تا 100 گرم تمیز شده آن را در یک لیتر آب می جوشانند و پس از صاف کردن، روزی 3 تا 4 فنجان میل می کنند.

یکی از کاربردهای مهم تخم بارهنگ، استفاده آن در داروی ترکیبی چهار تخم لعابی است، چهار تخم لعابی یکی از داروهای ترکیبی متداول در طب سنتی بوده که در بیشتر خانه ها وجود دارد. این دارو به عنوان برطرف کننده سرفه های خشک سردردآور و خشکی و خارش گلو، نرم کننده سینه و برطرف کننده گرفتگی صدا و به طور کلی برای بهبود انواع سرفه ها و به خصوص سیاه سرفه مورد استفاده قرار می گیرد.

در تهیه این دارو، از تخم بارهنگ، قدومه، به دانه و تخم مرو (مروره یا کنو) یا به جای آن، تخم شربتی یا بالنگ و همراه با اندکی انزروت و صمغ عربی بهره می بردند. معمولاً این مخلوط را در آب جوشیده ولرم، خیس می کنند که این امر باعث ایجاد ماده ژله مانندی می شود که خوردن آن در وعده های منظم موجب از بین رفتن التهابات گلو و سرفه های شدید می شود. این دارو، اثراتی مفیدتر از شربت های اکسپکتورانت و دیفن هیدرامین و مانند آن ها دارد.

همچنین آن را برای برطرف اختلالات کلیوی و معالجه کولیک، مالاریا، سرفه، آسم برونشیتی و قطع خون ریزی و معالجه امراض مثانه و سوزاک، توصیه کرده اند.

اگرچه بارهنگ در دسته گیاهان دارویی بی ضرر قرار گرفته است، اما بنا بر احتیاط عصاره آن برای طحال، مضر است که مصلح آن، مصطکی (شیره گیاهی رزینی زردرنگی است که به شکل قطعات اشکی بیضی، سخت، کوچک در ابعاد یک نخود، زردرنگ، نیم شفاف و معطر است وقتی آن را بجوید زیر دندان نرم شده و طعم معطری دارد) است و پخته شده ریشه و برگ آن نیز برای ریه، مضر است که مصلح آن نیز عسل است. در جریان درمان این بیماری ها حتماً باید از مصلح مربوطه نیز استفاده شود؛ در غیر این صورت، ممکن است عوارض جانبی بروز کند. مقدار خوراک تخم بارهنگ در هر وعده، حدبیشتر تا 12 گرم است.

طریقه و میزان مصرف بارهنگ

برگ

بر روی 2 تا 4 گرم برگ خرد یا پودر شده، یک لیوان آب سرد ریخته و تا حد جوشیدن، حرارت دهید و بعد از آن حرارت را خاموش کنید. سپس 10 دقیقه صبر کرده و محصول را صاف و میل کنید.فرآورده های گیاهی برگ بارهنگ، بیشتر به صورت تی بگ حدود یک گرمی عرضه می شود و داروهای گیاهی تهیه شده از برگ، به صورت قطره یا شربت، به عنوان ضد سرفه و خلط آور در بازارهای جهان، در دسترس هستند.

دانه

منابع مختلف، مصرف روزانه بین 5 تا 15 گرم دانه را توصیه کرده اند. دانه ها را داخل نصف استکان آب ریخته، مخلوط کرده و میل نمایید.

دو نکته مهم:

در هنگام مصرف بارهنگ، باید مایعات به مقدار زیاد نوشید تا موسیلاژ روی سطح دانه ها، به خوبی بتوانند آب جذب کنند و متورم شوند و از متراکم شدن در معده و روده جلوگیری شود.

مصرف بارهنگ در زمان حاملگی و شیردهی، توصیه نمی شود؛ چون روغن دانه که شباهتی به روغن خردل دارد، باعث تحریک رحم شده و با حالت مسهلی که ایجاد می کند، ممکن است مشکل ساز شود.